โควิดสายพันธุ์ย่อยใหม่ดื้อต่อภูมิคุ้มกัน ติดเชื้อง่าย-แพร่ได้มากขึ้น

“นายแพทย์ธีระ” เผย โควิดสายพันธุ์ย่อยใหม่ ดื้อรั้นต่อภูมิต้านทานทั้งจากวัคซีน เป็นโอกาสที่จะเกิดการติดเชื้อโรคได้ง่ายขึ้นหรือแพร่กันได้มากเพิ่มขึ้น

รศ.นพ.ธีระ วรธนารัตน์ ภาควิชาแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เฟซบุ๊ก Thira Woratanarat บอกว่า 29 เดือนพฤศจิกายน 2565… เมื่อวานนี้ทั่วโลกติดเพิ่ม 174,759 คน ตายเพิ่ม 778 คน รวมแล้วติดไป 646,366,341 คน เสียชีวิตรวม 6,637,358 คน

5 ลำดับแรก ที่ติดเชื้อโรคสูงสุดคือ ประเทศญี่ปุ่น เกาหลีใต้ บราซิล ไต้หวัน และก็ฝรั่งเศส

เมื่อวานนี้ปริมาณติดเชื้อโรคใหม่มีประเทศจากยุโรปและก็ทวีปเอเชียครอบครอง 7 ใน 10 ลำดับแรก และก็ 13 ใน 20 ลำดับแรกของโลก

ปริมาณติดเชื้อโรคใหม่ในทุกวันของทั่วโลกปัจจุบันนี้ มาจากทวีปเอเชีย และก็ ยุโรป รวมกันคิดเป็นปริมาณร้อยละ 76.25 ของทั่วโลก ในช่วงเวลาที่ปริมาณการเสียชีวิตคิดเป็นปริมาณร้อยละ 74.93

…ลักษณะสายพันธุ์ย่อยในออสเตรเลีย

Esterman A. ได้เผยแพร่เนื้อหาสาระเกี่ยวกับโควิด-19 ที่ระบาดในออสเตรเลียในตอนนี้ พบว่าเป็นไปในลักษณะมากมายสายพันธุ์แบบ variant soup

โดยมีอีกทั้ง BA.5 39%, BA.2.75 26%, BQ.1 19%, XBB 4% และก็อื่น ๆ

ลักษณะดังที่ได้กล่าวมาแล้วข้างต้น เป็นที่คาดหมายกันว่าประเทศอื่น ๆ ก็จะเป็นไปในลักษณะนี้ โดยมีสายพันธุ์ย่อยใหม่ ที่น่าวิตกเช่น BQ.1.x, XBB, BA.2.75.x ที่อาจมีสัดส่วนสูงแตกต่างกันไปในแต่ละทวีป และก็จะมาเทคโอเว่อร์ BA.5 ในระยะเวลาเพียงไม่นาน ทั้งนี้ BQ.1.x จะครอบครองสัดส่วนนำ ในอเมริกา และก็ ยุโรป ส่วน BA.2.75.x และก็ XBB จะเด่นในแถบทวีปเอเชีย

การระบาดในไทยเรามีแนวโน้มจะเป็นไปในทิศทางข้างต้น

…ตีระฆังเตือนยืนยันหัวข้อการดื้อรั้นต่อภูมิต้านทาน

ทีมงานของ David Ho จากมหาวิทยาลัยโคลัมเบีย ประเทศอเมริกา ได้เผยแพร่ผลวิจัยใน bioRxiv เมื่อวานนี้ 28 เดือนพฤศจิกายน 2565

ชี้ให้เห็นว่า โควิดสายพันธุ์ย่อยใหม่ ที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็น BQ.1.x และก็ XBB นั้น

ดื้อรั้นต่อภูมิต้านทานทั้งจากวัคซีน และก็การที่เคยติดเชื้อโรคมาก่อน มากยิ่งกว่าสายพันธุ์อื่น ๆ ที่เคยระบาดมาก่อนหน้านี้อย่างมาก

หากแม้ข้อมูลทางสถานพยาบาลในตอนนี้ ยังไม่มีหลักฐานยืนยันว่าจะทำให้เจ็บไข้รุนแรงมากเพิ่มขึ้นกว่าสายพันธุ์ที่เคยระบาดเดิม

แม้กระนั้นความสามารถการดื้อรั้นต่อภูมิต้านทานที่มากขึ้นนั้น ย่อมมีผลทำให้เป็นโอกาสที่จะเกิดการติดเชื้อโรคได้ง่ายขึ้น หรือ แพร่กันได้มากเพิ่มขึ้นเป็นเงาตามตัว

ประการนี้เอง ที่เป็นตัวตอกย้ำให้เห็น ถึงความสำคัญของการป้องกันตัว ระหว่างการใช้ชีวิตประจำวัน อีกทั้งหัวข้อการใส่หน้ากาก เลี่ยงความประพฤติเสี่ยง เลี่ยงสถานที่แออัดคับแคบระบายอากาศไม่ดี รักษาความสะอาด และก็ เว้นระยะห่าง จากคนอื่น ๆ

Personal protective behaviors เป็นเกราะคุ้มครองที่สำคัญที่สุด

…ทางเท้าประวัติศาสตร์การแพร่ ของแต่ละสายพันธุ์

โควิด-19 แพร่ระบาดมายาวนานหลายปี โดยมีสายพันธุ์ที่มากมาย

หากเปรียบเทียบกันตัวต่อตัว จะพบว่า ในระยะเวลา 100 วันแรกของการระบาด สายพันธุ์ Omicron นั้นแพร่ไปยังประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกได้มากกว่าสายพันธุ์อื่น ที่ระบาดมาก่อน ถึง 5 เท่า

แต่ละระลอกก่อนหน้าที่ผ่านมา ตั้งแต่สายพันธุ์ดั้งเดิม (Wuhan: Wild type), เบต้า, แกมม่า, อัลฟ่า, เดลต้า, และ Omicron นั้น ก็มีลักษณะของ ทวีปที่มีการระบาดหนัก ก่อนกระจายไปยังทวีปอื่น ๆ ที่แตกต่างกันไป

…สำหรับระลอกอนาคตนั้น ลักษณะการระบาดคงจะมีแนวโน้มไม่เหมือนกันกับอดีต เพราะว่ามีเหตุหัวข้อการเดินทางระหว่างประเทศเกิดขึ้นมาก การระบาดจะเป็นลักษณะมากมายสายพันธุ์ ผันแปรกับการนำเข้า ส่งออก รวมถึงความสามารถของไวรัสแต่ละสายพันธุ์ ความประพฤติการป้องกันตัว และก็ การใช้ชีวิตของพลเมือง จำพวก และก็ความครอบคลุมของวัคซีนที่ใช้ และอื่น ๆ

ผลพวงที่จะเกิดขึ้น อีกทั้งในด้านปริมาณการติดเชื้อ การป่วย การตาย และก็ Long COVID นั้น จึงเป็นโอกาสสูง ที่จะผันแปรกับแนวนโยบายควบคุมป้องกันโรค และก็ ความพร้อม “จริง” ของระบบสาธารณสุขของประเทศนั้น อีกทั้งเรื่องยาที่ตามมาตรฐาน วัคซีนที่มีคุณภาพ บริการดูแลต่าง ๆ ว่าประชากรในประเทศ จะเข้าถึง และก็ พึ่งพาอาศัยได้ไหม ยามที่เกิดปัญหา

ผลสรุปที่พึงปรารถนาของทุกสังคม คือ ยามวิกฤติ ประชากรสามารถพึ่งพาอาศัย และก็ได้รับความให้การช่วยเหลือดูแลอย่างทันเวลา มีคุณภาพ โดยทั่วถึงกัน

ไม่ต้องพบเจอกับภาวะหดหู่ รอคอย จนถึงจะต้องดิ้นรนทุบกระปุกขวนขวายหาทางรอด กันเอาเองแบบ อัตตาหิ อัตตโน นาโถ

…เหตุการณ์ปัจจุบันนั้น ต้องใช้ชีวิตอย่างมีสติ ไม่ประมาทในการดำรงชีพ

ปกป้องอย่างสม่ำเสมอ อีกทั้งตอนดำเนินการ เรียน หรือท่องเที่ยว

ฉีดยาเข็มกระตุ้นให้ครบตามที่กำหนด

ใส่หน้ากากอย่างถูกต้อง จะช่วยลดการเสี่ยงลงไปได้มาก

นอกนั้น ยังคงพบอาการของการสูญเสียการได้กลิ่น และก็การรับรส พบอาการแตกต่างจากปกติเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร กรุ๊ปอาการของระบบทางเดินหายใจ หายใจถี่ หายใจติดขัด และก็กรุ๊ปอาการนอกระบบ ที่ไปคล้ายกันกับสายพันธุ์เดลตาได้เหมือนกัน

สำหรับคนที่สัมผัสเสี่ยงสูง หรือมีลักษณะอาการเสี่ยงติดเชื้อโรค เสนอแนะให้ตรวจ ATK ด้วยตนเอง โดยควรที่จะเลือก ATK ที่ได้รับมาตรฐาน และก็ มีค่าความไว (Sensitivity) และก็ ค่าความจำเพาะ (Specificity) ไม่ต่ำกว่า 90%

อ้างอิง

1. Wang Q et al. Alarming antibody evasion properties of rising SARS-CoV-2 BQ and XBB subvariants. bioRxiv. 28 November 2022.

2. Tegally H et al. Global Expansion of SARS-CoV-2 Variants of Concern: Dispersal Patterns and Influence of Air Travel. medRxiv. 27 November 2022.

ข้อมูลที่ได้มาจาก รศ.นพ.ธีระ วรธนารัตน์